AİLE ŞİRKETLERİNDE DEĞERLERİN ÖNEMİ
Aile toplumun en küçük yapı taşıdır. Sevgi, mutluluk, üzüntü gibi kavramlar ailenin temel niteliğidir. Aile duygusallık üzerine tasarlanmış bir sistemdir. İşletme ise kar elde etme çabasında olan ve buna bağlı olarak büyüyen, gelişen hayatta kalmaya çalışan bir organizasyondur. Bu anlamda bir etkileşim söz konusudur. Aile işletmelerinde bu etkileşimi güzel bir dengeye oturtanlar rakipleri arasında daha avantajlı olacaklardır.
Aile işletmelerinde diğer işletmelerde olmayan bir takım değerler vardır. Şirket kültürüne yerleşmiş aileye has değerler, ilişki biçimleri, liderlik tarzları, iş yapma usulleri gibi değer ve bilgiler aile işletmeleri için önemli olan kavramlardır.
Aile değerleri genelde kendiliğinden ortaya çıkarak kişilerin yaşamlarında uygulanmaktadırlar. Bu değerler ailenin genç üyelerini şekillendirirken aynı zamanda da onlar tarafından dönüşüme uğramaktadır.
Aile Şirketlerini etkiyen önemli unsurlar vardır. Bunlar;
Ailenin vizyonu
Ailenin misyonu
Ailenin değerleri
Ailede çocukların yetiştiği ortam
Aile büyüklerinin yaklaşımı
Ailenin gelecekten beklentileri
Aileye ait olan bu değerler sağlıklı bir şekilde aktarılırsa birey ile sistem çatışması önlenerek işletmeninde etkinliğinin artması sağlanır. Eskiden bu değerler çocuklara yaşantı ile aktarılırken şimdi ise bu durum yeterli gelmemektedir. Yaşantı ile beraber bilginin gelecek nesillere aktarılması ön plana çıkmaktadır. Aile işletmelerinin uzun ömürlü olmasını sağlamak için işletme de eğitim konularında gerekli planlamaların yapılması gerekmektedir. Yönetici adayını yetiştirmek ailenin geleceğini planlamadaki ilk adımı olmalıdır.
Yapılacak olan bu planda kişilere iyi bir eğitimin sağlanmasının yanında aile ortamında sevgi ve saygının sağlanması için yapılacaklarda benimsetilmelidir. Aile değerleri insan davranışlarını şekillendiren ilkelerdir. Hangi davranışların iyi veya kötü hangi davranışların doğru yada yanlış olduğunu belirten düşünceler ve kavramlar zaman içinde yavaş yavaş gelişerek olgunlaşırlar.
İyi aile yapıları işletmenin başarılı olmasında çok büyük önem taşır. Bu yapının sağlanması için yapılacaklar;
Aile de çocukların yetiştirilme konusunda bir yol haritası çıkartılmalıdır.
Bireylerin kişisel gelişim eğitimlerine önem verilmelidir.
Kişilere sorumluluk bilinci yerleştirilmiş olması gerekmektedir.
Çocuklar davranışlarına, kişilik yapılarına, iletişim becerilerine göre yaşadıkları ortamı modellerler. Şüphesiz ki öğrenmiş olduğu sevgi ve saygı kavramları da karekterinin ve gelişimin şekillenmesinde büyük rol oynarlar. En temel ilkelerden olan sevgiyi ve saygıyı çocuklarımıza ortak bir amaç yaratarak verebilirsek onların kimlik oluşumuna destek oluruz. Aynı zamanda ailenin bütünlüğünün korunmasını da sağlarız.
Aile üyeleri aralarında bireylerin yakınlığından doğan bir iletişim söz konusudur. Gerçek anlamda bir iletişim kuruluyor ise yapılacak olan işler daha etkili bir şekilde yerine getirilmiş olur.
Aileyi ayakta tutacak olan diğer bir kavramda sorumluluk duygusudur. Her aile üyesi kendisine düşen sorumluluğu yerine getirmelidir. Sorumluluk kavramı bireylerde farkındalık bilincini geliştirir. Ailedeki duruşlarını güçlendirir. Kararlara katılma eğilimlerini artırır.
Söz konusu ailenin ortak faaliyetleri ise birey değerlerine uygun bir davranış sergiler. Çünkü bu artık onun için aile felsefesi haline gelmiştir.
“Özetlemek gerekirse şirketlerimizde ve ailemizde sevgi ve saygı ortamının gelişmesi için ortak değerlerimizin belirlenmesi, yaşatılması ve aile bireylerinin nasıl bir yolculuk yapması gerektiğini öğrenmeleri gerekmektedir.
“İnsanlar arasında fark ufaktır. Ancak bu ufak fark büyük farklılığa yol açar. Ufak farklar tutumlardır. Büyük farklılık ise bu tutumun olumlu veya olumsuz olduğudur.” (W. Clement Stone)
Unutmamak gerekir ki aile değerleri işletmeye doğru yansıtıldığı sürece olumlu olur. İşletmede tam olarak oturtulmamış tüm aile bireyleri tarafından uygulanmayan değerler katkı yerine zarar getirir.
Bunu sağlamak içinde hem işletmenin hem de aile ilişkilerinin düzenlenerek bir sistem haline getirilmesi gerekmektedir. İyi yönetilmiş bir örgüt kültürünün içinde olgunlaşan değerler geleceğe yön verir. Bu sınırları çizebilen aile işletmeleri varlıklarını devam ettirerek sürekliliği sağlayabileceklerdir.
Erol DİNÇKAL
Quality Line
Genel Müdür
Whatsapp